Twee effectieve methoden binnen het energiebeheer zijn peak shaving en load shifting. In deze blog leggen we uit wat deze begrippen inhouden, hoe ze toegepast worden, en welke voordelen ze jouw organisatie kunnen opleveren.
Omgaan met piekverbruik
De energiemarkt verandert voortdurend. Stijgende prijzen, capaciteitsproblemen op het net en strengere eisen op het gebied van duurzaamheid zorgen ervoor dat efficiënt energiegebruik belangrijker wordt dan ooit. Met name verbruikspieken - de momenten waarop het stroomverbruik het hoogst is - kunnen leiden tot flinke kosten en extra belasting van het stroomnet. Voor bedrijven heeft dit vaak directe financiële consequenties. De centrale vraag is dan ook: hoe kun je als organisatie piekverbruik reduceren of slim spreiden zonder dat je operationele processen hieronder lijden?
🔹 Peak shaving (piekvermindering)
Definitie:
Het verminderen van het hoogste piekverbruik (de piekbelasting) van elektriciteit in een bepaalde periode.
Doel:
Voorkomen dat je hoge kosten moet betalen voor korte perioden van hoog verbruik (vaak wordt piekbelasting apart afgerekend door netbeheerders of energieleveranciers).
Hoe het werkt:
-
Je gebruikt een batterij of een alternatieve energiebron (zoals een generator) om stroom te leveren tijdens piekuren.
-
Of je schakelt tijdelijk niet-essentiële apparaten uit.
Voorbeeld:
Een fabriek heeft een piek tussen 16:00 en 17:00. Door op dat moment stroom uit een batterij te gebruiken of sommige machines even stil te leggen, wordt die piek "afgevlakt".
Waarom zijn deze pieken duur?
Energieaanbieders rekenen vaak hogere tarieven tijdens piekuren. Zulke piekmomenten verhogen niet alleen de kosten, maar kunnen ook leiden tot extra netvergoedingen. Door deze pieken af te vlakken, worden deze extra uitgaven vermeden.
Toepassing van peak shaving
Peak shaving kan op verschillende manieren worden gerealiseerd:
-
Energieopslag: Tijdens goedkope uren wordt elektriciteit opgeslagen in accu's. Deze energie wordt vervolgens gebruikt op momenten met een hoog verbruik.
-
Eigen opwekking: Bedrijven die beschikken over bijvoorbeeld zonnepanelen kunnen hun eigen stroom inzetten om pieken op te vangen. Een goed energiemanagementsysteem (EMS) is hierbij onmisbaar. Het systeem analyseert voortdurend het verbruik, de opwekking en opslagcapaciteit, en stuurt hierop bij om verbruikspieken te voorkomen.
🔹 Load shifting (lastverschuiving)
Definitie:
Het verschuiven van het energieverbruik van een duurder moment (bijvoorbeeld een piektarief of druk moment op het net) naar een goedkoper moment (zoals 's nachts of bij veel zon- of windenergie).
Doel:
Lagere energiekosten en/of minder belasting op het net op drukke momenten.
Hoe het werkt:
-
Apparaten of processen plannen op goedkopere of rustigere tijdstippen.
-
Bijvoorbeeld warmtepompen, elektrische auto's of wasmachines automatisch aanzetten wanneer het stroomtarief laag is.
Voorbeeld:
Een huishouden met een dynamisch energiecontract laat de wasmachine draaien om 03:00 's nachts in plaats van om 18:00, omdat de stroom dan veel goedkoper is.
🔁 Verschillen tussen peak shaving en load shifting
Beide strategieën hebben een ander doel en maken gebruik van verschillende middelen.
-
Peak shaving gaat over het verminderen van de piek,
-
Load shifting over het verplaatsen van verbruik naar een ander moment.
Doel:
-
Peak shaving: verlaagt verbruikspieken door gebruik te maken van opgeslagen energie.
-
Load shifting: verplaatst het stroomverbruik naar goedkopere of minder belaste momenten.
Techniek:
-
Peak shaving: vereist meestal batterijopslag.
-
Load shifting: vereist een slim EMS dat processen flexibel kan aansturen.
Welke strategie past bij jouw organisatie?
Load shifting is relatief laagdrempelig, omdat het minder investeringen vereist. De grootste voorwaarde is dat processen flexibel genoeg zijn om verplaatst te worden. Peak shaving daarentegen vraagt vaak om een grotere investering in opslagtechnologie, maar biedt voordelen als continuïteit, onafhankelijkheid van het net en directe kostenverlaging.
Een combinatie van beide is ook mogelijk. Energie-intensieve processen kunnen worden verschoven naar goedkopere uren, terwijl overblijvende pieken worden opgevangen met een batterijopslag. Zo benut je beide strategieën optimaal.